Ontvankelijkheid

Print Friendly, PDF & Email

Op 7 maart om 9:00 uur staan we weer voor de rechter in Amsterdam. Ditmaal gaat het niet om een inhoudelijke behandeling van de (handhavings)verzoeken, maar over de ontvankelijkheid. Of burgers wel aan de gemeente en of het ministerie maatregelen mogen vragen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Juist in Amsterdamse straten waar de Europese norm overschreden wordt.

Deze kwestie is in 2016 begonnen om aan te tonen dat de overheid de mond vol heeft over goede luchtkwaliteit, maar als je om gezonde lucht vraagt dan geeft niemand thuis en wijzen instanties naar elkaar wie het probleem moet oplossen. Daartoe schreven 36 bewoners en/werkenden tegenover een meetpunt van de GGD de overheid aan om de Europese norm van 40 μg/m³ stikstofdioxide (NO2) niet meer te overschrijden in hun straat. Slechts twee van de 5 aangeschreven instanties reageerden en wel negatief. Daarop hebben 10 bewoners de bezwaarprocedure gevolgd. Zowel het Ministerie als de gemeente wezen de bezwaren af. Voor een deel van de beslissing op bezwaar van het Ministerie heeft de Raad van State het beroep afgewezen; omdat de wet niet in handhaving, lees beboeten, voorziet.

Recht op gezonde lucht
De rechtbank had al een tijd geleden datum voor een zitting geprikt. Maar nadat zij kennis hadden genomen van de uitspraak van de Raad van State vroeg ze partijen om hun mening of de rechtbank wel bevoegd was. Zowel de gemeente als het Ministerie vinden van niet en wijzen naar de uitspraak van de Raad van State. d’Oude Stadt, die namens de 10 bewoners/werkenden de beroepsprocedure voert, vindt van wel. Daarover gaat de zitting op 7 maart om 9:00 uur bij de rechtbank Amsterdam, ingang Fred Roeskestraat.

De gemeente gaat dus in de beslissing op bezwaar uit van een inspanningsverplichting, terwijl de rechtbank op 7 september 2017 in ECLI:NL:RBDHA:2017:10171 verklaart dat het een resultaatsverplichting is. Nu de gemeente, jaar in jaar uit, deze resultaatsverplichting schendt, handelt zij daarmee onrechtmatig. Dat verplicht de gemeente er alles zelf aan te moeten doen en wel op de kortst mogelijke termijn. De gemeente moet dus niet afwachten, of eerst op aangeven van burgers pas een door hen aangedragen actie nemen. De gemeente moet uit zichzelf op basis van de GGDmetingen daadwerkelijk concrete actie ondernemen, conform de eerdere toezegging van de gemeente! (Monitoringsrapportage NSL 2015, pagina 49 en 50).

Gaat om echte maatregelen
‘d Oude Stadt ziet de verzoeken namelijk breder dan alleen maar “om een boete vragen” (Aan wie? Het verkeer?). De overheid is immers ook om maatregelen verzocht om in de straten van verzoekers te zorgen voor een goede luchtkwaliteit. Het argument van de gemeente is bijvoorbeeld dat ze zich al genoeg inspannen. Terwijl de uitspraak van de rechtbank Den Haag van 7 september 2017 vindt dat de staat een resultaatverlichting heeft, dus bij overschrijding een plan moet bedenken, zodat in alle straten geen overschrijdingen van de Europese norm is. Een plan met maatregelen die wel moeten werken!

Het is stuitend dat de overheid niet eens het fatsoen bezit, zich moreel verplicht voelt, om uit eigen beweging aan zelf opgelegde normen te houden, of eerder genomen maatregelen cyclisch bij te sturen en andere te nemen. De urgentie op gezondheid ontbreekt. De cijfers spreken voor zich.

Frappant is dat de zitting van het hoger beroep van Milieudefensie bij het Hof Den Haag ook ging over de niet ontvankelijkheid van burgers (als mede-eisers). Als beide rechters oordelen dat zij niet ontvankelijk zijn voor verzoeken van burgers is er echt iets goed mis in Nederland. In heel Europa kunnen burgers wel hun recht op gezonde lucht opeisen. Duitsland staat op zijn achterste benen over de Dieselverboden. Wordt vervolgd.

Wat ons betreft kunnen de besluiten op de verzoeken gekwalificeerd worden als onbehoorlijk bestuur en zijn beledigend voor de bewoners van Amsterdam, omdat de gemeente nog steeds de gezondheid van bewoners niet serieus neemt en niet urgent acht.

Bijlage