Uit het hart gegrepen

Print Friendly, PDF & Email

Geen evenement maar toch feestelijk zonder al die rondleidingen. Foto Cecilia Tabak

Uit het hart, zo voelde de column van Thijs Niemantsverdriet in de NRC van 27 april.

Is Amsterdam straks weer van de bewoners?

De bewoonster van de Wallen met wie ik een praatje sta te maken, steekt haar hand omhoog. „Kijk, dat is de buurvrouw. Die zei laatst tegen mij: goh, woon jij hier? Nooit eerder gezien.” Ze zit op haar stoepje en eet een bakje muesli. Tot voor kort wilde ze verhuizen, vanwege de drukte. „Nu zie ik wat een mooie plek het hier is.”

Na zes weken lockdown vergaap ik me als bewoner van Amsterdam nog dagelijks aan de stille stad. Het blijft ongelooflijk: de lege Dam, de stille grachten, het verlaten Rembrandtplein. Je kunt op klaarlichte dag fietsen door de Kalverstraat.

Wat me het meest fascineert, is het verschil tussen het centrum en de rest van de stad. In de omliggende wijken is het nog aardig druk op straat, maar in de binnenstad zie je vrijwel niemand.

De coronacrisis legt pijnlijk bloot wat we al wisten: de economie in het historische centrum draait nog vrijwel uitsluitend om toeristen en dagjesmensen. Zuipen, blowen, vreten, funshoppen. De Amsterdamse binnenstad is een plek geworden waar bewoners van de omliggende wijken niets meer te zoeken hebben. Planoloog Zef Hemel verzon er zelfs een nieuw woord voor: ‘centrummijders’.

Wat gaat er gebeuren als de lockdown, ooit, voorbij is? Een hoopvol stemmetje in me zegt dat deze crisis, hoe verdrietig ook, een geweldige kans is om het centrum van Amsterdam terug te geven aan de bewoners. Geen wafelwinkels meer of coffeeshops, maar een gewone bakker en een buurtkroeg. Zoals het tot begin jaren zeventig geweest moet zijn, voordat Amsterdam begon aan zijn onstuitbare opmars als internationaal centrum van het hedonisme.

De instrumenten voor zo’n reconquista liggen er al: een verbod op nieuwe toeristenwinkels, een aanstaande ban op Airbnb-verhuur in de binnenstad, verregaande plannen om de auto te weren. Dalende huizenprijzen en een einde aan spotgoedkope vluchten op Schiphol zouden de rest kunnen doen.

Dat is het positieve scenario.

Het negatieve scenario is dat Amsterdam in precies dezelfde val trapt als bij de vorige crisis. Dat het stadsbestuur, als de keiharde realiteit van een recessie is neergedaald, gewoon weer de snelst beschikbare geldbron gaat aanboren: toerisme. En je in de binnenstad binnen no time weer struikelt over rolkoffers, selfiesticks en vrijgezellenfeesten op bierfietsen.

Een open brief van het Amsterdamse bedrijfsleven, afgelopen week, belooft weinig goeds. Daarin wordt bij het college gebedeld om „een ruim budget […] om het (kwalitatief hoge) toerisme naar Amsterdam, meteen als het kan, weer fors te kunnen promoten”.

Als deze ondernemers hun zin krijgen, dan zal de coronacrisis geen kantelpunt blijken, maar slechts een intermezzo. En is het straks weer gewoon iedere dag Koningsdag in Amsterdam.

 

4 reacties

  1. Anita Mizrahi schreef:

    Het is dweilen met de kraan open. De Nieuwmarkt een groot terras! En Femke Halsema staat daar heel positief tegenover. Zo sterk is de lobby van sommige horeca ondernemers rondom het plein. Die terrassen op het plein zullen ook nooit meer weggaan!

    • wijkcentrum d'Oude Stadt schreef:

      Zelfs de bewoners aan het plein zelf moesten het op tv horen en in de krant lezen. Ondernemers niet eens op het idee gekomen om de bewoners even te waarschuwen, laat staan te overleggen.

  2. Gerda Spruit schreef:

    Ook tegen de Gemeenteraad kunnen we zeggen: beter voorzichtig dan achteraf spijt, w.b. de corona-situatie, die ons ongevraagd
    en onvoorbereid laat zien dat “het” ook (nog wel) anders kan.
    Hoeveel marktdenken kan een gewoon mens verduren aan stress voordat de stad / het land/ de wereld wel kapot moet gaan.

  3. Anita Mizrahi schreef:

    Ja het is nu de kans om druk uit te oefenen op het Gemeente Bestuur. Stop airb&b niet alleen in de Binnenstad maar ook in de Stadsdelen er omheen. Waarom zou het wel in Den Haag kunnen en niet in Amsterdam? Laat de huren zakken van de leeg gekomen winkels dan kunnen daar weer buurtwinkels in. Of kunstenaars en creatievelingen die nu de huren niet meer kunnen opbrengen .We moeten terug naar een andere economie, meer creativiteit en zelfredzaamheid van burgers. We hebben nu geleerd door deze opgelegde Stay at Home dat we al die weggooi artikelen en goedkope kleding niet zo nodig hebben. Ook oppervlakkige , consumerende, blowende, drinkende, slikkende toeristenmassa’s zijn hierbij totaal overbodig.
    Geef Amsterdam terug aan de bewoners!