De verkiezingen uitgelegd

Print Friendly, PDF & Email

Op 21 maart zijn er verkiezingen. Om in Amsterdam te kunnen stemmen moet u in ieder geval 18 jaar of ouder zijn en op 5 februari 2018 in Amsterdam ingeschreven staan. Als u de Nederlandse nationaliteit hebt kunt u stemmen voor de gemeenteraad, voor een gedeelte van uw stadsdeel, en in een landelijk referendum. U ontvangt dan DRIE stempassen. Hebt u niet de Nederlandse nationaliteit, dan kunt u op voorwaarden stemmen voor gemeenteraad of stadsdeel.

Niet de Nederlandse nationaliteit?
U kunt niet meedoen aan het referendum.
Hebt u de nationaliteit van een EU land? U krijgt TWEE stempassen: voor gemeenteraad en stadsdeel.
Hebt u een andere nationaliteit? Dan krijgt u EEN of TWEE stempassen:

  • U krijgt een stempas voor de gemeenteraad als u minstens 5 jaar onafgebroken legaal in Nederland hebt gewoond.
  • U krijgt een stempas voor het stadsdeel als u minstens 3 jaar onafgebroken legaal in Nederland hebt gewoond.

Voor iedereen geldt dat men in Amsterdam als ingezetene geregistreerd moet zijn. Peildatum 5 februari 2018. Klik HIER voor details.

De gemeenteraad van 45 leden wordt gevormd op basis van het aantal stemmen op de politieke partijen die in Amsterdam meedoen. In ieder stadsdeel dezelfde kandidatenlijsten, van oude bekende partijen tot nog onbekende partijen. Binnen de gemeenteraad wordt dan een coalitie gevormd, die de wethouders aanwijst. Vergelijkbaar met de verkiezingen voor de Tweede Kamer met een coalitie die een regering vormt. De wethouders vormen samen met de burgemeester het College van B&W. De burgemeester wordt niet gekozen, een soort koning van Amsterdam dus, maar met meer macht.
Klik HIER voor de 29 partijen die meedoen, met vaak bizar lange kandidatenlijsten.

Het raadgevend referendum over de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv) in de volksmond SLEEPWET of AFTAPWET genaamd is landelijk, en u zult kunnen kiezen tussen JA of NEE. Geen eenvoudige beslissing.

Maar nu de STADSDELEN. Dat zijn er 7: Centrum, Noord, Oost, Zuidoost, Zuid, West en Nieuw West. Vroeger kon je stemmen voor een deelraad (net zoiets als een gemeenteraad). In 2014 kwam in plaats daarvan de verkiezing van een bestuurscommissie, die uit hun midden een Dagelijks Bestuur koos.
EN NU WORDT HET WEER ANDERS: Nu kiest u voor een STADSDEELCOMMISSIE. Die commissie gaat het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel adviseren. Dat bestuur wordt door het college van B&W benoemd.
(Om het extra verwarrend te maken: dat dagelijkse bestuur gaat dan officieel weer bestuurscommissie heten. Maar laten we dat maar even vergeten. Wij houden het voorlopig maar op Dagelijks Bestuur, anders worden we gek).

De Stadsdeelcommissie (SDC) zou oorspronkelijk alleen bestaan uit “gewone bewoners”, en geen politici. Maar dat is weer veranderd, en nu zult u kunnen stemmen op een kandidaat van een onafhankelijke lijst, of op een kandidaat van een politieke partij.

Verkiezing: districtenstelsel
In de stadsdelen komt een soort districtenstelsel: de stadsdelen worden in “gebieden” opgedeeld voor de verkiezing. In stadsdeel Centrum zijn dat Centrum-oost en Centrum-west. Zie het kaartje. Zo’n stelsel is nadelig voor kleine partijen, en pakt gunstig uit voor de politieke partijen die in beide districten meedoen.

Woont u in Centrum-oost?
Dan mag u alleen stemmen op kandidaten in C-oost.
En dat kan alleen in een stembureau in C-oost
Kunt u zelf niet gaan? Dan kunt u alleen iemand machtigen in C-oost.

Dat geldt net zo voor Centrum-west.

Als u bijvoorbeeld op Uilenburg woont mag u dus niet stemmen op die goeie kandidaat die u kent in de Jordaan. Of op uw dochter op de Zeedijk. Terwijl het wel om uw eigen stadsdeelcommissie gaat. En uw zieke vader op de Haarlemmerdijk moet iemand anders zien te vinden om te machtigen.

Lijstnummers
De politieke partijen die meedoen met de verkiezing voor de gemeenteraad hebben lijstnummers 1 t/m 29. Ook in de stadsdeelverkiezingen hebben zij in alle stadsdelen waar zij meedoen hetzelfde lijstnummer.
De “gewone bewoners lijsten” hebben de nummers 30 en hoger.
N.B. Die lijstnummers worden in ieder stadsdeel gebruikt. Dus bijvoorbeeld nr. 34 in het Centrum hoort bij een andere lijstnaam dan nr. 34 in Zuid.

Na het tellen van de stemmen
In stadsdeel Centrum zijn per district 4 zetels te verdelen op basis van aantal stemmen per lijst. Die van C-oost en C-west vormen samen de Stadsdeelcommissie van 8 personen. Zij adviseren het bestuur over zaken die het hele Centrum betreffen. Dus de gekozenen van C-west hebben ook adviesrecht over zaken die in C-oost spelen, en andersom.

  • De gekozen Stadsdeelcommissie van het stadsdeel brengt gevraagd en ongevraagd advies uit aan het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel;
  • Het benoemde Dagelijks Bestuur brengt advies uit aan het College van B&W;
  • Er zijn zaken die door de Burgemeester zijn uitbesteed aan het Dagelijks Bestuur. Een voorbeeld: het verlenen van terrasvergunningen.
  • Een advies van de Stadsdeelcommissie kan zwaarwegend zijn, dan moet het Dagelijks Bestuur een weigering goed kunnen verantwoorden. Nog niet duidelijk is wat de Stadsdeelcommissie met zo’n weigering kan als die neerkomt op waarom? daarom!

www.amsterdam.nl
Op de website van de gemeente is uiteraard ook informatie te vinden. Begin op de hoofdpagina bij “Verkiezingen” of anders “Meer nieuws”. Wij zetten geen directe links daarheen, omdat je nooit weet of ze morgen nog werken.
Let op: de termen “gebied” en “gebiedsdeel” worden er door elkaar gebruikt. Zelfs door wethouder Choho verward met “buurt”. “Gebied” wordt ook gebruikt voor een stukje van een gebied: zo bestaan er o.a. gebied 1011, gebied 1012 en gebied Zuidelijke Binnenstad.
Daarom hanteren wij liever de term kiesdistrict wanneer wij het over de stadsdeelverkiezingen hebben.

Ga naar Centrum-oost

Ga naar Centrum-west